به گزارش سرویس فناوری موتور جستجوی خبری آک تک به نقل از زومیت
امواج گرانشی وقتی شکل میگیرند که اجرام سنگین و بزرگ، فضا و زمان اطراف خود را خم کنند و امواج آن را در کل کیهان منتشر کنند. دانشمندان اولین موج گرانشی را در سال ۲۰۱۵ کشف کردند؛ این موج بر اثر برخورد دو سیاهچاله به وجود آمده بود. از آن زمان کشف امواج گرانشی برای دانشمندان هیجانانگیزتر گردیده است.
حالا گروهی از پژوهشگران از اولین کشف سیگنال موج گرانشی خبر دادهاند که بر اثر برخورد شیئی بزرگتر از ستارههای نوترونی متداول با شیئی کوچکتر از کوچکترین سیاهچالهی شناختهگردیده، به وجود آمده است. اگرچه این کشف برای دانشمندان بسیار پیچیده است، سیگنال به دست آمده، امید آنها را برای دستیابی به رصدهای عجیبتر افزایش داده است.
کشف رویداد برخوردی جدید، میتواند درک بسیاری از تعاریف مربوط به چگونگی شکلگیری ستارههای نوترونی و سیاهچالهها را تغییر دهد. گروهی بینالمللی با استفاده از آشکارسازهای موجود در ایالات متحده و ایتالیا، موفق به کشف این امواج گردیدند. به گفتهی کریستوفر بری، ستارهشناس امواج گرانشی در دانشگاه شمال غربی و دانشگاه گلاسگو و یکی از مؤلفان پژوهش جدید:
این رویداد خارقالعاده است و میتواند درک ما را از شکلگیری سیاهچالهها و ستارههای نوترونی تغییر دهد؛ اما برای اثبات فرضیهها هنوز به مشاهدات بیشتری نیاز است.
گروه بینالمللی پژوهشگرها، از آشکارسازهای چند کیلومتری برای کشف ارتعاشات دقیقهای در فضا و زمان استفاده میکند. این ارتعاشات حاصل برخورد اجرام سنگین در جهان هستند. از دادهای جمعآوری گردیده میتوان برای اندازهگیری جرم اجرام برخوردی هم استفاده کرد.
در اوت سال گذشته، برخورد بین سیاهچاله و جرمی دیگر کشف گردید. طبق تحلیلها، برخورد این دو جرم نوعی رویداد موج گرانشی است. اخترفیزیکدانها به مرور تحلیلهای بیشتری را روی دادههای به دست آمده انجام دادند و متوجه کشفی عجیبتر گردیدند. طبق تحلیلها، جرم یکی از اجرام برخوردی ۲۳ برابر جرم خورشید بود (سیاهچاله) و جرم دیگری، ۲/۶ برابر جرم خورشید بود اما ماهیت نامشخصی داشت.
این نمودار طیف تغییر رویدادهای برخوردی را نشان میدهد که از طریق امواج گرانشی رصد گردیدهاند. بخش پائین تصویر، اجرامی در ابعاد ستارهی نوترونی را نشان میدهد؛ بخش بالا اجرام در ابعاد سیاهچاله را نشان میدهد. کشف جدید، رویداد برخورد یک سیاهچاله و نوعی ستارهی نوترونی بسیار بزرگ یا سیاهچالهی بسیار کوچک است.
اندازهی شیء دوم در تعریف دانشمندان از شکاف جرمی صدق میکند: جرمی که به اندازهی قابل توجهی کوچکتر از هر سیاهچالهای است (تقریبا پنج برابر بزرگتر از جرم خورشید)، اما ابعاد آن از هر ستارهی نوترونی شناختهگردیدهای بزرگتر است (تقریبا ۲/۵ برابر جرم خورشید).
جرم یادگردیده پس از برخورد با سیاهچالهی بزرگ، دیگر وجود ندارد. با اینحال در آینده میتوان از برخوردهای دیگر، اطلاعات بیشتری را از شکافهای جرمی به دست آورد. در صورتی که جرم یادگردیده سیاهچالهای سبک باگردید، هیچ نظریهای دربارهی آن وجود ندارد یا هنوز تعریف نگردیده است؛ اما پروفسور فابیو آنتونیونی، معتقد است منظومهای سه ستارهای میتواند منجر به شکلگیری سیاهچالههای سبک شود. پس از کشف رویداد برخوردی جدید، فرضیههای او توجه بسیاری را به خود جلب کردهاند.
پی بردن به ماهیت برخورد جدید میتواند درک دانشمندان را از جهان دگرگون کند
به عقیدهی پروفسور برنارد اسکوتز از مؤسسهی فیزیک گرانشی مکس پلنک، اگر شیء برخوردی نوع سنگینی از ستارههای نوترونی باگردید، باید در نظریههای تعریف و شکلگیری ستارههای نوترونی بازنگری کرد. به گفتهی ویکی کالوگرا، اخترفیزیکدان دانشگاه شمال غربی و یکی از مؤلفان پژوهش:
برخورد دو جرم با ماهیتی متفاوت مثل سیاهچاله و ستارهی نوترونی، دهها سال قبل پیشبینی گردیده بود؛ اما این جرم فشرده که در شکاف جرمی قرار میگیرد، کاملا یک شگفتی است. گرچه نمیتوانیم جرم مورد نظر را با اطمینان دستهبندی کنیم، سنگینترین ستارههای نوترونی یا سبکترین سیاهچالهها را میشناسیم. به هرحال جرم جدید، رکوردها را شکسته است.
سیاهچالهها و ستارههای نوترونی معمولا پس از مرگ ستارهها به وجود میآیند. اگر ستارهای بسیار بزرگ باگردید، حاصل فروپاشی آن یک سیاهچاله خواهد بود؛ جرمی با نیروی جاذبهی بسیار قوی که حتی نور هم قادر به فرار از آن نیست. اگر جرم ستاره از حد مشخصی کمتر باگردید، پس از فروپاشی به توپ متراکمی تبدیل میشود که کل ذرههای آن از نوترون تشکیل گردیدهاند. مواد تشکیلدهندهی ستارهی نوترونی به قدری متراکم هستند که وزن یک قاشق چایخوری روی آنها به ده میلیون تن میرسد.
ستارههای نوترونی همچنین نیروی گرانشی بسیار بالایی دارند و به سمت یکدیگر کشیده میشوند. نیروی بین نوترونها که نیروی قوی هستهای هم نامیده میشود منجر به جداسازی ذرات میشود و نیروی گرانشی را خنثی میکند. طبق نظریههای فعلی، نیروی گرانشی در صورتی غالب خواهد گردید که جرم ستارهی نوترونی بیش از دو جرم خورشیدی باگردید. زوج برخوردی جدید برخلاف برخوردهای منطبق فیزیکی که تاکنون دیده گردیدهاند، نابرابر است؛ به طوری که جرم شیء بزرگتر ۹ برابر بیشتر از شیء کوچکتر است. در نتیجه بررسی جزئیات رویداد در سیگنالهای موج گرانشی دشوار میشود.
در ادامه بخوانید:
از طرفی بررسی رویداد برخوردی جدید به دلیل فاصلهی زیاد از زمین (تقریبا ۸۰۰ میلیون سال نوری) کار دشواری است. این رویداد شش برابر دورتر از ادغام ستارههای نوترونی دودویی است که در اوت ۲۰۱۷ کشف گردید. به دلیل چالشهای فوق، دانشمندان برای رمزگشایی از شکاف جرمی کیهانی نیاز به بررسی تعداد بیشتری از رویدادهای مشابه دارند. کشف جزئیات دقیق دربارهی قلمروی مبهم بین ستارهی نوترونی و سیاهچاله میتواند درک ما را از دنیای اطرافمان دگرگون کند.
دانشمندان با درک رویداد برخوردی جدید میتوانند اطلاعات بیشتری را دربارهی ستارههای نوترونی بیاموزند. بررسی ستارههای نوترونی کار آسانی نیست و شبیهسازی آنها روی زمین دشوار است؛ اما با پی بردن به خواص ماده میتوان حداکثر اندازهی یک ستارهی نوترونی را تخمین زد. از سوی دیگر، درک شکاف جرمی دانشمندان را فراتر از این مشاهدات خواهد برد. دهها سال است مدلهای اخترفیزیکی به شکافی بین بزرگترین ستارههای نوترونی و کوچکترین سیاهچالهها اشاره میکنند. در صورتی که این شکاف بسیار کوچکتر از مقدار فرضی باگردید یا اصلا وجود نداشته باگردید، باید در مدلهای فیزیکی بازنگری کرد.
منبع : زومیت
به صفحه اخبار فناوری بروید و دیگر خبرها را مشاهده نمایید.